Inbreng bij Motie Vreemd BBB – FPLG en NDA’s

Voorzitter, Ik wil graag ingaan op de drie punten in het dictum van de motie vreemd van BBB.

Mooi dat BBB in punt 1 van het dictum zegt de wet te willen naleven. De Partij voor de Dieren verwacht ook niet anders. Maar los hiervan is het de BBB zelf die heeft gesteld dat instandhouding van de natuur het daadwerkelijke doel is. En dat hierbij het enkel uitvoeren van bijvoorbeeld de stikstofwet onvoldoende is. Dat naast stikstof ook hydrologie en natuurbeheer van groot belang zijn. En dat klimaatverandering en menselijke activiteiten in de natuur een rol spelen. En – geheel in overeenstemming met de Partij voor de Dieren – merkt BBB op dat het succes van veel soorten afhankelijk is van de grootte van een leefgebied. Terecht merkt BBB op dat er bij schade aan natuur sprake is van een ‘som van invloeden’ die allemaal meegewogen en meegenomen moeten worden.

Voorzitter, ik verzin dit niet: het staat allemaal beschreven in de Initiatiefnota van begin 2023 van de Tweede Kamerleden Van der Plas en Eppink, getiteld ‘Snel weg uit de stikstofcrisis’.

Maar wat wil BBB nu? Alleen aan de lat bij wettelijke opgaven? Gooien zij hun eigen initiatiefvoorstel, waarin BBB pleit voor instandhouding van de natuur en voor het meenemen van alle factoren die de natuur negatief beïnvloeden, op de mestvaalt?

Dan punt 2 uit het dictum: Een leefbaar platteland en een vitale landbouwsector als leidende uitgangspunten op te nemen in de nadere uitwerking. Een leefbaar platteland en een vitale landbouwsector zijn geen onderdeel van een wettelijke opgave en punt 2 is daarmee in tegenspraak met punt 1 van het dictum. Maar los hiervan: dit betekent dat BBB niet alleen tegen het eigen initiatiefvoorstel van de Tweede Kamerfractie ingaat, maar zelfs tegen eigen verkiezingsprogramma.

Al sinds de jaren vijftig halveert het aantal boeren grofweg elke 25 jaar. In 1975 waren er ongeveer 200.000; in 2000 ongeveer 100.000. Nu zijn er ongeveer 50.000 boerenbedrijven. En de halveringen worden veroorzaakt door slopende concurrentie en industrialisering – door de overheid en de Rabobank gestimuleerd. Werk wordt vervangen door machines en landbouwgif. En door schaalvergroting, waardoor er minder ruimte overblijft voor andere boeren. Als aan dit beleid geen halt wordt toegeroepen, zet de teloorgang van boerenbedrijven dus gewoon door.

Voorzitter, in het verkiezingsprogramma van de BBB staat dat deze partij het beleid van de afgelopen jaren wil voortzetten. Dus weet de BBB eigenlijk wat ze wil? Het eigen verkiezingsprogramma uitvoeren en dus de boerenstand iedere 25 jaar halveren? Of een leefbaar platteland met een vitale landbouwsector?

Tot slot het derde punt uit het dictum: De Natuurdoelanalyses in eerste instantie niet te betrekken als bouwsteen van het FPLG.

Voorzitter, nu raak ik toch echt in de war. Het is toch echt de BBB die onder andere in het eerder genoemde initiatiefvoorstel pleit voor ecologische onderbouwing om te bepalen of een bepaald areaal in een Natura 2000-gebied zich in een gunstige staat van instandhouding bevindt. Volgens BBB moet een ecologische onderbouwing de volgende elementen bevatten – ik citeer uit het Initiatiefvoorstel: ‘een inventarisatie van de aanwezige soorten, een indicatie van de aantallen van de aanwezige soorten en een beschrijving van de trend vanaf het moment dat deze soorten daadwerkelijk worden geïnventariseerd. Als leidraad hierbij wordt de Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF) gebruikt. Tevens dienen bodemanalyses als leidraad gebruikt te worden’ (p.10).

Voorzitter, dit is toch precies wat NDA’s doen? NDA’s die worden uitgevoerd omdat de Wet Stikstof voorschrijft dat we de natuur verbeteren en stikstof verminderen? Een wettelijke opgave dus! Punt 3 uit het dictum is dus in tegenspraak met punt 1 uit hetzelfde dictum.

En wordt de kwaliteit van de NDA’s niet getoetst door de Ecologische Autoriteit? Een onafhankelijk orgaan dat nota bene mede naar aanleiding van een motie van BBB Tweede Kamerleden Van der Plas en Eppink tot stand is gekomen.

De Partij voor de Dieren neemt aan dat BBB het laatste advies van de Ecologische Autoriteit eveneens heeft gelezen. Ik citeer: ‘Hoewel de NDA’s van de eerste generatie te verbeteren zijn, maken ze de ernst van de natuurproblematiek ondubbelzinnig duidelijk. Daarmee bieden ze de basis voor urgente maatregelen op de korte termijn’ (p. 3).

Voorzitter, ter afsluiting: wat wordt het nu ? De wet naleven of de wet alleen naleven als het BBB uitkomt? Vragen om NDA’s, maar deze naar de prullenbak verwijzen als de uitkomsten BBB niet aanstaan? Vragen om een onafhankelijk orgaan om de staat van de natuur te beoordelen, maar de adviezen van dit orgaan negeren als deze niet in het straatje van BBB passen?

Deze motie vreemd – what’s in a name – gaat ten koste van Fryslân, van een leefbaar platteland en niet in de laatste plaats van boeren in Fryslân. Het door het Rijk gereserveerde bedrag van 1,3 miljard euro gaat aan hun neus voorbij. Dat kun je op je klompen aanvoelen. Hoe kijkt het college daar tegenaan? De Partij voor de Dieren wil een leefbaar platteland en een vitale en dus groene landbouwsector. Wij stemmen dus onvermijdelijk tegen deze motie.

Dank u voorzitter.