Inbreng Kadernota 2025

Voorzitter,

De voorliggende Kadernota is beleidsinhoudelijk een mager verhaal. De kernboodschap is dat er bezuinigd moet worden om het coalitieakkoord te kunnen uitvoeren en de meerjarenbegroting op termijn sluitend te krijgen, nu de bodem in zicht is van de vrij aanwendbare reserve. Voor nieuw beleid ziet het College geen ruimte. Er is financiële krapte, dat is overigens niet alleen dit college te verwijten maar is ook voor deel de erfenis van het verleden. Maar wat gaat het college daar nu aan doen? Wat voor visie heeft het College op de toekomst? En welke keuzes kunnen er worden gemaakt? Dat wordt uit deze Kadernota niet duidelijk..

Voorzitter, de inkt van de Kadernota was nog niet droog of deze is alweer achterhaald met de komst van de Voorjaarsnota van het rijk. Deze voorjaarsnota creëert een heel ander en veel gunstiger financieel perspectief.

Zoals GS zelf schrijft is de conclusie dat er 27,5 miljoen extra beschikbaar komt voor de uitvoering van beleidsdoelstellingen. Tevens stijgt het structurele begrotingssaldo op termijn naar plus 9 miljoen in plaats van min 3 miljoen. De verwachting is dus gerechtvaardigd dat er meer financiële ruimte komt voor nieuw beleid. Conform de afgesproken procedure, zal er pas in de volgende kadernota een integrale afweging over de inzet van deze middelen plaatsvinden wanneer er ook zekerheid is over deze bijdragen van het Rijk. Dat betekent dat besluitvorming hierover nog tenminste een jaar moet wachten, en blijven de extra financiële middelen noodgedwongen en nodeloos op de plank liggen, terwijl er al binnen enkele maanden duidelijkheid zal komen over de precieze omvang van deze middelen.

Voorzitter, de PvdD fractie zou graag zien dat er meer tempo wordt gemaakt, vooral in de realisatie van enkele wettelijke taken en verplichtingen. Wij denken hierbij in concreto aan de verplichtingen in het kader van het NatuurNetwerkNederland (het NNN) en de Kaderrichtlijn Water waarvan de deadlines dichtbij zijn, te weten ultimo 2027. Beide programma’s hebben een sterke uitwisselbaarheid met elkaar.

Na afloop van de vorige week gehouden expertmeeting Transitie naar groene landbouw kwamen vertegenwoordigers van verschillende partijen naar ons toe om te vertellen dat Partij voor de Dieren en hun eigen partij veel meer ideeën over landbouw deelden dan zij zelf hadden gedacht. Precies wat de Partij voor de Dieren al jaren zegt. Wij willen immers meer groene boeren en niet – zoals de afgelopen periode is gebeurd – steeds minder boeren.

Ook is mij duidelijk geworden dat wij onze ideeën over natuur blijkbaar met meer partijen delen dan gedacht. Dit werd bijvoorbeeld duidelijk na het lezen van het landelijke Hoofdlijnenakkoord. Daarin staat duidelijk ‘geen snippernatuur’ maar wel ‘een goede toekomst voor natuur’ door middel van ‘een hoofdstructuur van robuuste natuurgebieden’ (p.9/10). Precies waar de Partij voor de Dieren al jaren voor pleit.

En daar bleef het niet bij. In het voorwoord van de Negende Voortgangsrapportage Natuur las ik een hartstochtelijk pleidooi voor behoud en herstel van natuur, biodiversiteit en voltooiing van Natuurnetwerk Nederland. Onder meer om de klimaat- en stikstofdoelen te halen. Het voorwoord was – niet verrassend – van de Minister voor Natuur en Stikstof en – ik was positief verrast – van onze Gedeputeerde Landbouw, mw. Wiersma. Zij verwoordt precies wat Partij voor de Dieren al jaren zegt. Mooi dat wij hetzelfde willen.

En ook daar bleef het niet bij. Bij mijn voorbereidingen voor de behandeling van de Kadernota heb ik ook het Bestuursakkoord Oparbeidzje foar Fryslân even afgestoft. Er wordt immers regelmatig naar dit akkoord verwezen. Op pagina 10 is te lezen – ik citeer – ‘Wij ontwikkelen het Natuur Netwerk Nederland volgens de bestaande wettelijke afspraken’. Precies waar de Partij voor de Dieren al jaren voor pleit.

Nóg een mooie opsteker staat in het PS-stuk bij de Kadernota. Daarin staat – ik citeer – ‘Een belangrijk inhoudelijk vertrekpunt voor onze begroting is het bestuursakkoord Oparbeidzje foar Fryslân. Wat we met elkaar hebben afgesproken gaan we doen’ (p.2 bovenaan). Dus nogmaals een bevestiging van de tekst uit het bestuursakkoord: ‘Wij ontwikkelen het Natuur Netwerk Nederland volgens de bestaande wettelijke afspraken’.

Gezien alle overeenkomsten en mooie opstekers, konden wij als Partij voor de Dieren natuurlijk niet achterblijven. Wij zagen dat vergeten is om in de Kadernota mee te nemen dat in Fryslân het Natuurnetwerk Nederland wordt ontwikkeld volgens de bestaande wettelijke afspraken. En omdat ook wij de verbinding zoeken, dienen wij samen met de SP en GrienLinks een amendement in, getiteld ‘Maximale inzet nakomen afspraken NNN’. Zo helpen wij elkaar om gemaakte afspraken na te komen. Wie kan daar nu tegen zijn?

Dank u wel, voorzitter.