Motie voorkomen afwen­telen funde­rings­schade


  • Moties
  • Motie voorkomen afwentelen funderingsschade
12 juli 2023

In te vullen door de griffier

Indiener: PvdD, Menno Brouwer

Mede-indiener(s):

SP, Hanneke Goede

Motie nr.

Paraaf

Agendapunt

Besluit

MOTIE, ex artikel 31 Reglement van orde

Statenvergadering

12 juli 2023

Agendapunt

Uitvoering moties Fries Veenweidegebied

Korte titel motie

Voorkomen afwentelen funderingsschade

De Staten, in vergadering bijeen op 12 juli 2023 gehoord hebbende de beraadslaging,

Constaterende dat:

  • Bodemdaling[1] in Friese veenweidegebieden nauw verbonden is met kunstmatige verlaging van het oppervlaktewaterpeil ten behoeve van de landbouw, en vooral de veehouderij[2];
  • Verdroging in Friese veenweidegebieden als gevolg van klimaatverandering en groei van de watervraag zal toenemen, als geen maatregelen worden genomen om grondwaterstanden te verhogen[3];
  • Kosten voor infrastructuur en herstel funderingen in het landelijk gebied tot 2050 kunnen oplopen tot 0,8 - 2 miljard euro, als het oppervlaktewaterpeil niet substantieel verhoogd[4] wordt[5];
  • Funderingsproblematiek een typisch voorbeeld van een ‘slow, creeping crisis’ is, waarbij ernstige schade door tijdig ingrijpen te voorkomen is[6];
  • Voorkomen van funderingsschade in Friese veenweidegebieden substantiële aandacht verdient;
  • Afwentelen funderingsschade op toekomst, andere functies[7] en samenleving onwenselijk is;[8]

Overwegende dat:

  • Bij ongewijzigd beleid de kosten voor funderingsherstel en herstel infrastructuur steeds hoger worden;
  • Funderingsproblematiek vele partijen raakt, maar de verantwoordelijkheden in de aanpak van het probleem diffuus zijn;
  • Versnippering van verantwoordelijkheden en invloedssfeer vraagt om regie bij de aanpak van de funderingsproblematiek in Fryslân[9];
  • Alle inwoners van Fryslân recht hebben op veilig wonen;

Verzoeken Gedeputeerde Staten:

1. Een Plan van Aanpak op te stellen om via maatwerk in 2030 te komen tot een grondwaterstand van 20 cm tot 40 onder het maaiveld conform de brief van Minister Harbers van 25 november 2022, p. 22;

2. Daarbij de volgende aandachtspunten mee te nemen:

- Een richtinggevend kader peilbeheer voor nieuwbouw vanaf 2025 vast te stellen;

- Een grondwaterplafond in te stellen op basis waarvan vergunningen en andere afspraken voor onttrekkingen uit grondwater worden aangepast;

- (Nieuwe) inwoners van Fryslân actief te informeren over bodemdaling in relatie tot risico op (ernstige) funderingsschade;

- Provinciale Staten in het voorjaar van 2024 over de voortgang te informeren;

en gaan over tot de orde van de dag.

Indiener(s)

PvdD, Menno Brouwer

SP, Hanneke Goede


[1] Het zijn vooral de door menselijk handelen sterke bodembewegingen (cumulatief tot maximaal ca. 2,5 cm per jaar) die grote financiële en maatschappelijke gevolgen kunnen hebben. De van nature aanwezige bewegingen zijn in dat licht marginaal met ca. 3 cm per eeuw. Zie: Bolleboom, T., Erkens, G., Kinneging, N., & Meulen, M. van der (2017). Verkenning Bodemdaling (STRONG) – Versterking bestaande aanpak. Utrecht: Rijkswaterstaat.

[2] Brinke, W.B.M., ten (Red.)(2016). Dalende bodems, stijgende kosten. Mogelijke maatregelen tegen een bodemdaling in het landelijk en stedelijk gebied. Den Haag: Planbureau voor de Leefomgeving.

[3] Hendriks, D., Marsman, A., Levelt, O., Lamers, N., Valstar, J., Hoogvliet, M. e.a. (2023). Integrale Grondwaterstudie Nederland. Delft: Deltares.

[4] Onderwaterdrainage werkt in gebieden met diepere drooglegging, zoals in Fryslân, maar alleen als dit gecombineerd wordt met een actieve verhoging van het grondwaterpeil. Zie: Hendriks, D., Marsman, A., Levelt, O., Lamers, N., Valstar, J., Hoogvliet, M. e.a. (2023). Integrale Grondwaterstudie Nederland. Delft: Deltares.

[5] Brinke, W.B.M., ten (Red.)(2016). Dalende bodems, stijgende kosten. Mogelijke maatregelen tegen een bodemdaling in het landelijk en stedelijk gebied. Den Haag: Planbureau voor de Leefomgeving.

[6] Kok, S., Putten, S. van der, & Kraus, J. (2021). Naar een kennisagenda funderingsproblematiek. Duiding van de aard en omvang van de problematiek en kennisvragen daarbij. Delft: Deltares.

[7] De landbouw heeft netto baten heeft van het waterbeheer en grondgebruik: landbouwopbrengsten worden immers gerealiseerd door agrariërs. Het is met name de maatschappij c.q. de burgers (klimaatschade), maar ook het waterschap (waterbeheerkosten) en in mindere mate het rijk (landbouwsubsidies & zakkingschade aan rijkswegen) en woningeigenaren (funderingsschade) die in alle gevallen - dus in de referentie en in de beleidsalternatieven netto nadeel ondervinden. Zie: Ruijgrok, E.C.M., & Tuinen, E.J., van (2019). MKBA remming bodemdaling Friese veenweidegebied. Deventer: Witteveen+Bos Raadgevende ingenieurs B.V.

[8] Harbers, M. (2022, 25 november). Water en bodem sturend (Kamerbrief). Geraadpleegd van https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2022/11/25/water-en-bodem-sturend.

[9] Kok, S., Putten, S. van der, & Kraus, J. (2021). Naar een kennisagenda funderingsproblematiek. Duiding van de aard en omvang van de problematiek en kennisvragen daarbij. Delft: Deltares.


Status

Verworpen

Voor

GrienLinks, PvdD, D66, SP

Tegen

JA21, PBF, BBB, FvD, CDA, PVV, CU, VVD, FNP, PvdA

Wij staan voor:

Lees onze andere moties

Motie vreemd hittestress

Lees verder

Motie funderingsschade - ruimhartige regeling code-roodgevallen

Lees verder