Afscheids­speech Menno Brouwer als Statenlid

Dank u wel voor uw woorden van waardering aan mij, voorzitter. Erg fijn om te horen.

Voorzitter, een aantal jaren geleden had ik niet op mijn netvlies staan dat ik ooit nog eens de politiek in zou gaan en als Statenlid zitting zou nemen in het Friese Parlement, zoals u de Provinciale Staten altijd typeert.

Alweer 4 en een half jaar geleden - In november 2020 - ben ik geïnstalleerd als Statenlid, na een ambtelijke carrière van bijna 40 jaar. In 2015 ben ik lid geworden van de Partij voor de Dieren en op voorspraak van mijn partner Suzanne ben ik bij de Statenfractie gekomen met als hoofdtaak het voeren van het penningmeesterschap van de ondersteunende stichting. Met mijn ambtelijke kennis had ik vooraf een goed beeld wat ik kon verwachten van het Statenwerk. Desondanks is het toch nog wel een behoorlijke zoektocht geweest om mijn weg binnen de Staten te vinden. Van het ene op het andere moment moet je zelf de lijnen uitzetten, de strategie bepalen, contacten leggen met niet alleen  de collega-statenleden, maar vooral ook met de inwoners en de maatschappelijke stakeholders. Zonder draagvlak en samenwerking – zowel intern binnen de provincie als extern binnen de samenleving- kun je naar mijn mening dit werk niet goed doen. Dat betekent  veel tijd en energie steken in informatie ophalen, het opbouwen van een breed relatienetwerk en  afstemming zoeken met de andere Statenfracties. Ook bij de collega PvdD fracties van andere provincies is veel te halen maar ook te brengen.

Voorzitter, na de provinciale en landelijke verkiezingen is het glashelder geworden dat het klimaat, de natuur en de dieren de grootste verliezers, zijn. Een andere pijnlijke constatering is dat het in politiek Nederland momenteel ontbreekt aan concrete en creatieve nieuwe ideeën.

Wat de regerende partijen wel hebben gedaan, is stoppen met de uitvoering van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) en de Friese variant daarvan, het FPLG. Met deze maatregel heeft het huidige Kabinet de beschikbaarheid van 24,5 miljard voor de aanpak van de stikstof- en natuurherstelproblematiek, geschrapt. Daarmee is een oplossing van dit probleem verder weg dan ooit. En dat er nu dus niet genoeg geld is, betekent ook dat er nu dus geen plan meer ligt.

Geen plannen is gelijk aan geen oplossingen. Dit wordt nog eens bevestigd door recente rechterlijke uitspraken, zoals de stikstofuitspraken van de Raad van State uit 2019 en, zeer recent, van 18 december 2024. Nederland is vastgelopen en blijft vastzitten zolang de politiek de werkelijke oorzaken van de crises blijft negeren en gerechtelijke uitspraken niet nakomt. Alle mogelijke ontsnappingsroutes zijn geprobeerd, maar blijken juridisch niet toereikend.

De Partij voor de Dieren zal blijven pleiten voor een transitie naar een gezonde en rechtvaardige landbouw. Ons uitgangspunt is een houdbaar en toekomstbestendig voedselsysteem: wij willen schoon water, een gezonde bodem, herstel van de biodiversiteit en een dierwaardig bestaan voor landbouwdieren. Wij willen een eerlijke boterham voor boeren, wij willen duurzame landbouw, wij willen korte ketens: d.w.z. voedsel uit de regio op het bord van de burger en geen eindeloos gesleep met landbouwproducten. 

Onze boodschap is en blijft dan ook helder en onomwonden naar de toekomst toe: het moet groener, diervriendelijker en socialer. Het is de hoogste tijd dat daarop concrete actie wordt gezet.

Dan ga ik nu weer terug naar het thema waar ik hier eigenlijk voor sta: mijn afscheid als Statenlid. Ik wil graag van de gelegenheid gebruik maken een dankwoord uit te spreken aan de medewerkers van de provincie die ons de afgelopen jaren  enorm ondersteund hebben. Dan bedoel ik vooral de medewerkers van de griffie, die ons altijd met raad en daad terzijde staan, de huishoudelijke dienst, en de beleidsambtenaren, waarmee onze fractie veelvuldige informatieve en plezierige contacten heeft.
Een dankwoord wil ik ook uitspreken aan mijn fractiegenoten Frederique, Lyde, Danielle, Ester, Marga, Els en Sophie. Lyde en Danielle zijn fractieleden vanaf het eerste uur, te weten maart 2015 toen de Partij voor de Dieren voor het eerst een zetel in PS heeft ingenomen.
Voorzitter, nu ik hier toch sta wil ik het momentum gebruiken om ook u te bedanken voor de plezierige en verbindende wijze wat betreft de invulling van het voorzitterschap van het Friese Parlement. Dat is van groot belang, gezien de tijd die wij met elkaar in de Statenzaal doorbrengen. Een gemiddelde Statenvergadering duurt immers zomaar 8 tot 10  uur. En dan heb ik het niet over de extra tijd bij Paddy O’Ryan.
Ik ga nog even door met bedanken. Ik wil ook mijn 42, collega-Statenleden en de leden van het College van Gedeputeerde Staten dank zeggen. In het debat mogen we tegenover elkaar staan en scherp zijn op de inhoud. Buiten de politieke arena is het belangrijk dat we als goede collega’s met elkaar goed door één deur kunnen. Zo hoort het in de onderlinge verhoudingen.

Voorzitter, ik ga nu stoppen. Frederique, ik wens jou heel veel succes in je nieuw rol als Statenlid en fractievoorzitter. We werken al twee jaar samen dus dat komt zeker goed. Ik blijf betrokken bij de fractie middels mijn nieuwe rol als commissielid. Daar heb ik zin en we trekken de lijn op die manier mooi door.

Tot zover voorzitter, dank aan allen.