Inbreng Inves­te­rings­kader Wadden­gebied

Dank u wel voorzitter.

Het waddengebied, UNESCO-Werelderfgoed is eigenlijk het enige stuk echte natuur in Nederland. Aan de ene kant wordt dat ook erkend en het Waddenfonds is daar een uitdrukking van. Maar aan de andere kant wordt het Waddengebied nog steeds bedreigd. De grootste bedreigingen komen van twee kanten: (i)de havenactiviteiten en het daarmee verbonden haven- en vaargeulenonderhoud en (ii)van de visserij.

Dit zorgt al met al wel voor een wel heel wankel ecologisch evenwicht.

Vandaar de, ook voor de Partij voor de Dieren logische eis dat elke projectaanvraag bij het Waddenfonds ook een duidelijke meerwaarde moet hebben voor de natuur van het Waddengebied.

Wij zijn op zich dus geen tegenstander van economisch medegebruik, maar u zet de geloofwaardigheid van het Waddenfonds op het spel als u daaruit de sluisverbreding wilt cofinancieren.

Wij kunnen instemmen met de verdeling van de majeure en kleinere projecten, met die éne kanttekening. Het uitgangspunt van het Waddenfonds was en is dat alle projecten moeten bijdragen aan het natuurbehoud en/of verduurzaming van het waddengebied. Het plan van de provincie Fryslân om 10 miljoen euro voor verbreding van de sluis aan te vragen aan het Waddenfonds strookt ons inziens niet met dat uitgangspunt.

Wij begrijpen ook wel dat er voor die sluis overal geld vandaan geharkt moet worden, maar wat ons betreft niet uit het Waddenfonds.

Wat dat betreft hebben de Waddenzeehavens zich ook duidelijk uitgesproken en hebben ons statenleden onlangs nog per brief laten weten dat als een waddenhaven zich ontwikkelt en dan volgt een letterlijk citaat uit hun brief: dat “de natuur en het milieu daar veel beter van moeten worden”. Veel beter staat er. Daar zijn wij het hartgrondig mee eens.

Dat moet wat ons betreft ook gelden voor het project verbreding van de sluis. En wij zien dat nog niet gebeuren. Althans niet in de toelichtende motivering in de stukken.

Kan de gedeputeerde uitleggen hoe de natuur en het milieu van de Waddenzee veel beter gaan worden van de verbreding van de sluis?

Onlangs stonden er berichten in de landelijke en regionale media dat er in Brussel nog veel geld zonder bestemming rondzweeft. Grote onderbenutting door Nederland van de in totaal 135 miljard euro uit het Junckerfonds. Van de inmiddels weggezette ruim 10 miljard euro kwam maar ruim 160 miljoen euro in Nederland terecht. Wij zouden het college willen vragen om te onderzoeken wat daar de mogelijkheden zijn voor een extra bijdrage voor de verbreding van de sluis.

Kunt u ons toezeggen dat te onderzoeken?

Tenslotte, nog twee vragen voorzitter.

Als het gaat om de bedreigingen van het ecosysteem van de Waddenzee door de garnalenvisserij, liggen er plannen voor een overgang naar een duurzame visserij binnen het convenant Viswad.

Er is een halvering afgesproken van de druk die de visserij op de vis en op de natuur uitoefent. In heel goed overleg gedaan. Onderdeel daarvan is het opkopen van visvergunningen, maar het lijkt erop dat de gereserveerde middelen, 10 miljoen euro, onvoldoende zullen zijn.

Wij zouden graag zien dat de gedeputeerde in het Waddenfonds zich inzet voor meer geld dan de huidige 10 miljoen euro voor deze uitkoopregeling.

Kunt u, net als de gedeputeerde van Noord-Holland al heeft gedaan, hierin een toezegging doen?

Wij komen in tweede termijn eventueel met een motie.

Tot slot nog een verzoek in het kader van de specifieke opgave die is geformuleerd om het voedselweb van de Waddenzee weer op peil te brengen met herstelde bodemstructuren. Natuurorganisaties willen daar graag aan meewerken, maar zijn niet de opdrachtgever in deze. Rijkswaterstaat en Economische Zaken zijn hier de beheerder, respectievelijk beleidsverantwoordelijke. Maar van hun kant komt er vooralsnog geen initiatief.

Hier is dus een andere regisseur nodig: de drie provincies

Om deze belangrijke opgave nog voor 2026 te realiseren wordt het zaak dit op te pakken.

Daarom vraag 2: Wil de gedeputeerde het voortouw te nemen bij het maken en realiseren van het programma bodemherstel.

Kunt u dit toezeggen?