Inbreng KRW- Verder komen met feedback, voor­uit­kijken, peil­ver­ho­gingen

Voorzitter,

Iets over mijzelf vertellen; dat ga ik niet doen. Ik sta hier namelijk niet voor mezelf. Ik wil het wel hebben over waarom ik hier sta namens Partij voor de Dieren. Laat ik maar beginnen met een bekentenis: toen Partij voor de Dieren werd opgericht in 2002, vond ik dit maar onzin. Een Partij voor de Dieren. Een one-issue partij – dacht ik – houdt geen stand en natuurlijk zijn dieren belangrijk, maar er is toch echt meer. Totdat ik inzag dat fundamenteel anders kijken naar dieren het startpunt is van anders omgaan met onze aarde, onze natuur, voedsel, water.

We begrijpen steeds beter dat dieren een rijk gevoelsleven hebben – van blij, verdrietig tot bang – , vriendschappen sluiten – koeien sluiten vaak hechte vriendschappen met andere koeien –, sociaal gedrag vertonen, met elkaar communiceren, dingen onthouden, zorgen voor hun nakomelingen.

We begrijpen steeds beter dat dieren geen dingen zijn, maar dat dieren ons leven verrijken. Kinderen voelen dit intuïtief aan. Veel volwassenen raken dit gevoel helaas kwijt.   

We begrijpen steeds beter dat dieren recht hebben op een gelukkig leven – denk aan alle initiatieven voor een dierwaardige veehouderij, kalf bij koe, varkens die buiten in de modder spelen, kippen die scharrelen in een boomgaard.

We begrijpen steeds beter dat we dieren voorgoed kwijtraken: insecten, vogels, vissen, zoogdieren die onze kinderen, kleinkinderen nooit meer zullen zien.

Als we fundamenteel anders omgaan met dieren, gaan we ook anders om met natuur, bodem en water: de leefomgeving van dieren, maar ook van onszelf. Je zorgt er toch voor dat je huis, je omgeving, je provincie leefbaar blijft?

Anders denken over dieren – omtinken – is best lastig. Maar als we dit niet doen – als we dieren blijven zien als dingen, als producten die we ongestraft kunnen uitbuiten, dan hebben ook wij geen toekomst meer. Partij voor de Dieren is dus een geuzennaam, maar dat zie je pas als je het doorhebt.  

Voorzitter,

Hier wil ik het bij laten, want er staan vandaag belangrijke punten op de agenda, te beginnen met de KRW. Over het belang van schoon water en de KRW kan ik kort zijn: gemiddeld bestaat de mens voor 60% uit water. Zonder schoon water, geen dieren. Zonder water geen natuur. Zonder water geen leven. En we staan er slecht voor. Niet voor niets concludeert het Koepelrapport  Tussenevaluatie KRW: ‘De huidige situatie vraagt om een 'alles op alles' inspanning.’

Voorzitter, en dan ga ik nu kort in op onze moties:

Motie 1. Aangezien het bij de KRW gaat om schoon water voor mens, dier en natuur – en KRW-beleid niet – daar lijkt het soms wel op – tot doel heeft om de provincie van munitie te voorzien tijdens rechtszaken, dient PvdD samen met de SP de motie Verder met feedback in: samenwerken met andere partijen, leren van elkaar is namelijk niet alleen verplicht op grond van de KRW, maar ook essentieel om eindelijk voor schoon water in Fryslân te zorgen. Het doel is niet rechtszaken voorkomen, maar schoon water.

Motie 2. Aangezien we na 2027 natuurlijk niet stoppen met de zorg voor schoon water en we nu al weten dat we na 2027 ook de zogenaamde opkomende stoffen moeten aanpakken – PFAS, microplastics en medicijnresten – dient PvdD samen met de SP de motie Vooruit kijken in. Besturen is niet voor niets vooruitzien en alleen al communicatie gericht op bewustwording en gedragsverandering kan leiden tot positieve keuzes. Laten we daarom nu beginnen met een plan van aanpak, omdat schoon water essentieel is voor de gezondheid van mens, dier en natuur.

1.    Voorzitter, in toelichting bij de vorige motie benadrukte PvdD het belang van gedragsverandering. Hoe bereik je dit? Door zelf het goede voorbeeld geven. Iedere opvoeder weet dit. Wil je dat je kind niet rookt? Zelf niet roken. Practice what you preach. Daarom dienen wij samen met de SP en Grienlinks de motie Bedankt voor de bloemen! in. De slogans ‘Neem vaker een bloemetje mee’, ‘Zeg het met bloemen’ of ‘Bloemen houden van mensen’ kun je volgens PvdD alleen waarmaken met gifvrije bloemen.  

2.    Tot slot voorzitter, wil je iets doen tegen klimaatverandering, dan moet het waterpeil omhoog. CO2-uitstoot veengebieden verminderen? Waterpeil omhoog. Verdroging natuur tegengaan? Waterpeil omhoog. Grutto’s redden? Waterpeil omhoog. Alles hangt met alles samen. Daarom dient PvdD samen met de SP de motie peilverhogingen in. Want dan wordt de grutto geen dodo.

Dank u wel, voorzitter