Schrif­te­lijke vragen zand­winning IJsselmeer

Geachte mevrouw Van der Zanden,

Uw schriftelijke vragen op grond van artikel 41 van het Reglement van Orde, binnengekomen op 27 november 2018 beantwoorden wij als volgt.

Uw inleidende toelichting:

Het nationaal belang van het IJsselmeer met haar beschermde status als Natura 2000 gebied staat niet ter discussie. En toch moet dit nationale belang wijken voor het nationale belang van industriële zandwinning. En dat 30 jaar lang, dag en nacht, behalve dan in de maanden maart en april. Alleen dan even niet 's nachts. Met 14 vaarbewegingen per dag. En met op het te bouwen werkeiland een bebouwing met een hoogte van 20 meter. Met na die 30 jaar een diepe put van 60 meter over een oppervlakte van 200 hectare.

Een en ander heeft enorm veel onrust doen ontstaan, er is dit weekend nog eens nadrukkelijk geprotesteerd, want veel van de 19 wettelijk erkende insprekers voelen zich met een kluitje in het riet gestuurd. Dat ene nationaal belang, die zandwinning moet en zal het winnen van het andere nationaal belang, het natura 2000 natuurbelang.

Binnen de wettelijke kaders blijkt het onmogelijke mogelijk. Tot ontzetting van velen.

In de MER wordt erkend dat de open ruimte, de weidse horizon en de duisternis wel degelijk worden aangetast en tot een negatief oordeel leiden. Dat deze drie DE kernwaarden zijn van het IJsselmeer telt echter toch niet echt meer zodra het nodig is om zand te winnen.

De Agenda IJsselmeergebied 2050 is op 17 mei ondertekend door 60 vertegenwoordigers van overheden en andere organisaties, zo hebben wij op donderdag 22 november tijdens een informerende bijeenkomst over de Agenda IJsselmeergebied 2050 vernomen.

In die Agenda staan 3 ambities: Het IJsselmeergebied = landschap van wereldklasse, = toekomstbestendig water- en ecosysteem en = van vitaal economisch belang voor Nederland. In die laatste van de drie ambities zit dus de angel. Want GS geeft in de Antwoordnota op alle ingediende zienswijzen aan ( citaat) "dat de methoden en de ingezette middelen om het werkeiland in te passen, naadloos aansluiten op de ambities uit de Agenda IJsselmeergebied 2050. En de beoogde milieutypen die hierbij zullen ontstaan passen volledig in het streven van de Agenda 2050" Toch wordt elders in deze Agenda 2050 de economie van het IJsselmeergebied omschreven als zijnde gericht op een krachtige lokale economische ontwikkeling passend bij het plaatselijk karakter. Het lokale verzet en de plaatselijke weerstand zijn onmiskenbaar groot omdat hier juist geen sprake is van lokale economische ontwikkeling passend bij het plaatselijk karakter.

In dit licht komt u tot de volgende vragen:

Vraag 1:
Op bladzijde 8 van de Agenda 2050 staat: Uitgangspunt is dat de uitwerking van de opgaven bijdraagt aan de ruimtelijke kwaliteit van het Usselmeergebied. Hoe draagt de geplande industriële zandwinning volgens u bij aan dit uitgangspunt, gelet op het negatieve oordeel in de MER rond de open ruimte, de weidse horizon en de duisternis die wel degelijk worden aangetast?

Antwoord vraag 1:
De zandwinning Smals is niet getoetst aan de uitgangspunten en de principes in de Agenda IJsselmeergebied 2050. De Agenda IJsselmeergebied is op 17 mei 2018 ondertekend door de partijen. De aanvraag van Royal Smals Usselmeer BV was op dat moment al langere tijd in procedure. Nieuwe (grootschalige) ontwikkelingen in het IJsselmeergebied zullen wel getoetst worden aan de uitgangspunten in de Agenda IJsselmeergebied.

Vraag 2:
Heeft u uw conceptverklaring van geen bedenkingen en uw definitieve verklaring van geen bedenkingen voorgelegd en besproken in dit samenwerkingsverband van de 60 overheden en organisaties?

Antwoord vraag 2:
Nee. Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3:
Zo ja, kunt u aangeven welke van de genoemde 60 partijen die de Agenda op 17 mei 2018 hebben ondertekend, zich ook openlijk uitgesproken hebben voor en het eens zijn met de voorliggende industriële zandwinning op de huidige locatie?

Antwoord vraag 3:
Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4:
Zo, nee, waarom hebt u uw verklaringen van geen bedenkingen niet met hen besproken?

Antwoord vraag 4:
De Agenda IJsselmeergebied is op 17 mei 2018 ondertekend door de partijen. De aanvraag van Royal Smals IJsselmeer BV was op dat moment al langere tijd in procedure. Nieuwe (grootschalige) ontwikkelingen in het IJsselmeergebied zullen wel getoetst worden aan de uitgangspunten in de Agenda IJsselmeergebied.

Vraag 5:
En kan het feit dat u dit niet met hen besproken hebt negatieve gevolgen hebben voor de samenwerkingsrelatie die met veel tijd en inzet van ieder tot stand is gekomen?

Antwoord vraag 5:
Nee, tot nu toe hebben ons daarover geen signalen bereikt.

Vraag 6:
Hoeveel van deze 60 partijen hebben een wettelijk erkende zienswijze ingediend?

Antwoord vraag 6:
Vier, te weten: It Fryske Gea, Vogelbescherming Nederland, Natuurmonumenten en de IJsselmeervereniging.

Vraag 7:
Van hoeveel van deze zienswijze indienende partijen is de zienswijze door u gehonoreerd en overgenomen?

Antwoord vraag7:
Van de vier genoemde partijen is de zienswijze ontvankelijk. De inhoudelijke punten zijn getoetst aan de vigerende wet- en regelgeving en naast de passende beoordeling en onderliggende onderzoeksdocumenten gelegd. Indien de zienswijze inhoudelijk gegrond was, is dit meegenomen bij de vaststelling van de definitieve verklaring van geen bedenkingen. Indien de zienswijzegrond niet heeft geleid tot veranderingen in het besluit is dit ook opgenomen bij de beantwoording van de zienswijzen. De zienswijzen hebben niet geleid tot wijzigingen in de voorschriften, wel in de toelichting en aanvulling van de passende beoordeling en de m.e.r. (milieueffectrapportage).

Vraag 8:
Hoe denkt u, gelet op de enorme lokale weerstand en het plaatselijke verzet dat ook de deelnemende andere 59 partijen in dit beoogde samenwerkingsverband niet zal zijn ontgaan, met die partijen de samenwerking in goede banen te houden voor het eigenlijke nationale belang van dit Natura 2000 gebied, namelijk de ruimtelijke kwaliteit en het behartigen van haar unieke open ruimte, haar weidse horizon en de duisternis?

Antwoord vraag 8:
Nieuwe (grootschalige) ontwikkelingen in het IJsselmeergebied, waar nog geen bestuurlijke besluiten over zijn genomen, zullen warden getoetst en afgestemd conform de afspraken welke in de Agenda IJsselmeergebied 2050 zijn gemaakt. Deze Agenda krijgt te zijner tijd doorwerking via provinciale en gemeentelijke omgevingsvisies.