Inbreng bij aange­paste planning Friese deel NNN

Fryslân heeft nog een grote opgave als het gaat om de realisatie van het Natuur Netwerk Nederland, het NNN. De realisatie van het NNN, en ook de tijdigheid daarvan, is mede van belang omdat daarmee ook Europese doelstellingen gerealiseerd worden. Het betreft de Kader Richtlijn Water en Natura 2000 (de zogenaamde prioriteiten 1 en 2).

De door het College voorgestelde aanpak om ook aan de slag te gaan met de prioriteiten 3 en 4 kunnen wij inhoudelijk onderschrijven. De Partij voor de Dieren is er een voorstander van om het gehele NNN gerealiseerd te krijgen. Echter, over de manier waarop het College dit denkt te bereiken, hebben wij, zoals meermaals aangegeven, grote bedenkingen.

We gaan de planning om NNN in 2027 gerealiseerd te hebben bij lange na niet halen. Ook de Europese verplichtingen aangaande de KRW en Natura 2000 in 2027 zijn volledig uit het zicht. We lopen daarmee grote risico’s. De Europese Commissie kan grote boetes opleggen en ook wordt het onzekerder of en wanneer vanuit Den Haag de nog nodige aanvullende financiering komt. Dit wordt prangend nu ook vanuit het Ministerie van LNV het beeld naar buiten komt dat de provincie te weinig doet aan de realisatie van het NNN. LNV heeft de provincie aangegeven eerst met de nog beschikbare 50 miljoen aan de slag te gaan, voordat er een verzoek om aanvullende middelen in behandeling zal worden genomen. Dat lijken mij signalen genoeg om het gaspedaal in te trappen.

De fractie van de PvdD begrijpt best waar de knelpunten zitten. Het personeelstekort is een reëel probleem, maar daar zou toch binnen een periode van maximaal een jaar voortgang in kunnen worden geboekt. Het budgettekort kan pas worden opgelost nadat de provincie heeft laten zien vaart en voortgang te maken. Op dit moment zijn er nog ruim voldoende middelen beschikbaar.

Bij de toepassing van het instrumentarium zit de grootste bottleneck. Zonder de toepassing van het onteigeningsinstrument is het niet mogelijk om dwingende afspraken te kunnen maken over de nodige grondverwerving. Hoewel de meeste provincies dit instrument niet alleen bij wegen, maar ook bij natuurontwikkeling inzetten, wil het College daarmee wachten tot na het jaar 2027. Ook NmdM stelt dat vanwege onvrede over de stikstofaanpak, het gebiedsproces en het gesprek met grondeigenaren voor natuurrealisatie binnen het NNN lastig is, zo niet onmogelijk. Waarom het College dan toch als ijzeren hein vasthoudt aan deze werkwijze ontgaat mijn fractie volledig. Fryslân heeft immers geen goed te onderbouwen verhaal waarom de natuurafspraken niet worden gehaald wanneer het beschikbare instrumentarium niet volledig is ingezet. Als de gedeputeerde dat anders ziet, hoor ik dat graag.

Voorzitter, mijn betoog afrondend concludeer ik dat het College op inhoudelijke gronden een goed voorstel heeft, maar procesmatig en qua aanpak speelt het met vuur. Om die reden zijn wij dan ook mede-indiener van het amendement van GrienLinks voor een maximale inspanning op de realisatie van het gehele NNN in 2027 door de inzet van de beschikbare middelen, capaciteit én het complete planologisch-juridisch instrumentarium.

Tot zover mijn inbreng.