Inbreng bij Initi­a­tief­voorstel Naar een schone en gezonde leef­om­geving

Dank u voorzitter. Het is algemeen bekend dat het gebruik van pesticiden een grote negatieve impact heeft op mens, dier en milieu. Pesticiden bedreigen de kwaliteit van ons water, de bodem, de lucht en de levende organismen. Verder is uit onderzoek gebleken dat pesticiden een belangrijke oorzaak zijn van de in rap tempo afgenomen staat van de biodiversiteit.

Dit initiatiefvoorstel is vormgegeven vanuit een integrale aanpak. De partijen willen alle gebruikers van pesticiden in Fryslân stimuleren om het gebruik daarvan af te bouwen. De provincie zelf, de contractpartners, overige overheden, particulieren, bedrijven en organisaties én de land- en tuinbouw. Dit voorstel werkt niet toe naar een verbodsbepaling maar gaat uit van vrijwilligheid. De wettelijke bevoegdheden liggen immers niet bij de Provincie maar bij het Rijk.

Voorzitter, in de beeldvormende commissievergadering op 13 oktober jongstleden zijn door meerdere insprekers belangrijke aandachtspunten naar voren gebracht wat betreft de risico’s van het pesticiden gebruik voor natuur, milieu en volksgezondheid. Ik pak er een paar uit.

Zoals de heer Bart Bloem, hoogleraar Neurologie en verbonden aan de Radboud Universiteit te Nijmegen, naar voren bracht, is vooral de relatie van chemische bestrijdingsmiddelen met de ziekte van Parkinson een risico dat ons via de voedselketens allemaal raakt. Binnen het Provinciale beleid zijn de thema’s gezondheid, biodiversiteit en natuurinclusieve landbouw belangrijke pijlers van het in het Bestuursakkoord geformuleerde uitgangspunt “Geluk op één”. Genoeg reden dus om aan de slag te gaan.

Een ander punt, dat in de commissie pregnant naar voren kwam, is de groeiende maatschappelijke onrust over het relatief grote gebruik van bestrijdingsmiddelen in de bollenteelt, en de verstuiving daarvan naar een wijdere omgeving. Wil deze teelt op langere termijn bestaansrecht houden, dan zal zij toch echt een krachtige beweging richting biologische teelt moeten maken en moeten overgaan tot een snelle instelling van spuitvrije zones, zodat verstuiving wordt tegengegaan. Kan de gedeputeerde daarop reflecteren?

Voorzitter, tot slot wil ik nog een paar losse items uit het initiatiefvoorstel belichten.

Particulieren mogen in hun eigen tuin nog steeds gebruik maken van chemische bestrijdingsmiddelen, zoals bijvoorbeeld Roundup. Een ramp voor de vlinders en andere insecten. Een voorlichtingscampagne gericht op alle Friese inwoners, zoals ook benoemd is in het Initiatiefvoorstel, zou een goede stap zijn om het particuliere gebruik van de chemische bestrijdingsmiddelen terug te dringen.

Waar de PvdD een paar jaar geleden in de Staten al aandacht voor gevraagd heeft, is het gegeven dat op gemeentelijke sportvelden nog steeds chemische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. Dit is natuurlijk een gemeentelijke verantwoordelijkheid, maar zou het College bereid zijn om in de vorm van een quick win met de gemeenten, waar dit van toepassing is, in gesprek te gaan om zo snel mogelijk over te stappen op gifvrije alternatieven?

Voorzitter, tot zover mijn inbreng.