Inbreng bij mislukte coali­tie­on­der­han­de­lingen BBB, CDA, CU en PvdA

Na 3 maanden onderhandelen blijkt er geen overeenstemming te zijn tussen de beoogde coalitiepartijen over de inhoud van het coalitieakkoord. Op zich niet verbazend dat de onderhandelingen van de vier partijen niet tot een gezamenlijk akkoord heeft geleid. Wel verbazend is het moment waarop. Het lijkt alsof niet de inhoud, maar het zetelaantal het belangrijkst is geweest. Het lijkt alsof tijdens de onzes inziens veel te korte verkenningsfase onvoldoende is afgetast wat verschillen, overeenkomsten en breekpunten bij de betrokken en niet betrokken partijen waren. Het lijkt alsof meedoen in een coalitie belangrijker was dan de stem van de meerderheid van de kiezers die natuur en natuurbehoud wel belangrijk vindt. Het lijkt alsof een partij die eerst resoluut is afgewezen nu de ideale kandidaat is. Het lijkt, het lijkt, het lijkt. Voor ons is het voor een belangrijk deel gissen, omdat het proces zich vrijwel geheel in beslotenheid heeft afgespeeld en er tot op het moment dat de PvdA afhaakte nauwelijks inhoudelijke informatie naar buiten is gekomen. Wij moeten ons dus noodgedwongen mede baseren op onze eigen waarnemingen en daarbij de gebotoxte informatie die aan de media is verstrekt negeren.

Voorzitter, de fractie van de PvdD heeft de volgende vragen aan de direct betrokken fracties:

In de eerste plaats constateren wij met andere fracties uiteenlopende lezingen met betrekking tot de aanleiding van de breuk. Er circuleren twee versies: De versie van de PvdA over de bezuinigingen op Natuur, Cultuur en Doarpswurk en de versie van de andere 3 partijen, die de bezuinigingen tegenspreken Wat is er nu echt gebeurd? Mijn fractie heeft behoefte aan nadere uitleg Onze fractie heeft een motie achter de hand met de titel “Niet bezuinigen op de thema’s Natuur, Doarpswurk en Cultuur”. Wij zullen deze motie indienen als over dit punt onvoldoende duidelijkheid wordt gegeven.

Ook heeft onze fractie nog vragen voor de formateur met betrekking tot het proces van de onderhandelingsfase. Zo hadden wij graag wat meer inkijk willen krijgen in het formatieproces en in de keuzes die zijn gemaakt. Zo lijkt het erop dat pas in de laatste fase van het proces over het thema Financiën is gesproken. Waarom? Het zou toch veel meer voor de hand liggen om inhoud en financiën gelijktijdig bij de kop te pakken, zodat in een eerder stadium duidelijk wordt hoe de vlag erbij hangt? En wat was de rol van de formateur op dit punt? Wat mijn fractie betreft scoort de formateur een onvoldoende op het gehele proces. De formateur gaf in een eerdere schriftelijke rapportage aan het formatieproces het credo “Geen woorden maar daden”. Dat is een loze kreet gebleken. Er waren geen daden, alleen loze woorden.

De Partij voor de Dieren is voorts een van de partijen die een tweetal voorstellen heeft ingebracht, waarover begin juni een constructief gesprek heeft plaatsgevonden. Wij gaan er van uit dat deze voorstellen in de nieuwe situatie, FNP in plaats van PvdA, zoals toegezegd worden meegenomen. Graag een reactie daarop.

En dan de FNP als nieuwe partner. In plaats van de PvdA doet nu de FNP mee Dit heeft onvermijdelijk gevolgen voor het nieuwe coalitieakkoord. Het gaat immers om de inhoud en de FNP is echt niet één op één uitwisselbaar met de PvdA. Wij verwachten dat de politieke signatuur van de FNP nadrukkelijk in het nieuwe coalitieakkoord terug te vinden zal zijn, anders is het voor de FNP tamelijk zinloos om alsnog – als tweede keus – in te stappen. De FNP blijkt, net als de Partij voor de Dieren, een groot voorstander van biologische landbouw. Daarom komt de Partij voor de Dieren met een derde constructief voorstel: een gefaseerde transitie van de landbouw met als eindpunt biologische landbouw. Boeren die daadwerkelijk stappen zetten in de landbouwtransitie, worden beloond en boeren die nog meer stappen zetten, worden meer beloond. Een resultaatgerichte aanpak dus samen met een coalitie van boeren die wel willen. Dit voorstel zullen wij nog deze week sturen aan de nieuwe formateur, de heer Stoffer, en tegelijkertijd ook aan de formerende partijen. Dan kunnen wij snel met elkaar in gesprek.

Voorzitter, ik ben aan het einde van mijn betoog gekomen. Dank u.