Inbreng bij Omge­vings­ver­or­dening

Dank u voorzitter, ik zal net als de meeste collega’s vooral ingaan op de ingediende moties en amendementen van de Partij voor de Dieren en de schriftelijk reacties van GS daarop. Ik zal ze puntsgewijs nalopen.

De Partij voor de Dieren heeft, met de SP en Grien Links als mede-indieners, twee amendementen ingediend met betrekking tot de intensieve veehouderij. De voorgestelde omgevingsverordening maakt uitbreiding van intensieve veehouderijen boven 2 hectare en nieuwvestiging van intensieve veehouderijen onder bepaalde voorwaarden mogelijk. Dit verhoudt zich niet met het beleidsvoornemen van de provincie Fryslân om een transitie te maken naar een grondgebonden, extensievere en natuurinclusieve landbouw.

GS stelt in haar reactie onder meer het volgende: “Wanneer een bijdrage wordt geleverd aan de andere opgaven en ambities van de provincie (biodiversiteit, klimaatadaptatie, circulaire economie e.d.) dan kan worden meegewerkt aan uitbreiding c.q. nieuwbouw in combinatie met verplaatsing”. Maar dit is toch een beleid dat het paard achter de wagen spant en gespeend is van elke vorm van realiteit? De realiteit is dat we in een stikstofcrisis een klimaatcrisis en een biodiversiteitscrisis zitten. Daarbovenop moeten we in 2027 voldoen aan de bepalingen van de Kader Richtlijn Water en de dierenwelzijnsvereisten wat betreft de stalsystemen en het pesticidengebruik afbouwen. De opgaven van bovengenoemde thema’s gaan we niet halen zonder een rem te zetten op de intensivering van de landbouw. Ook wordt meer en meer zichtbaar dat met technologische oplossingen de gaten niet kunnen worden gedicht. Waarom dus niet nu al duidelijkheid geven in de Omgevingsverordening? Duidelijkheid is ook in het belang van de boeren. Graag een reactie van de gedeputeerde.

Een derde amendement gaat over een verjaag- en afschotvrije zone van 150 meter rondom weidevogelgebieden. In de voorgestelde omgevingsverordening ontbreekt een dergelijke zone die bedoeld is om de verstoring van de weidevogels zo minimaal mogelijk te doen zijn. DE huidige situatie is dat wel wordt gewerkt met een verjaag- en afschotvrije zone. Met dit amendement wordt dit alsnog voorgesteld. De SP dient deze motie mee in.

Dan de Hounspolder. De Hounspolder ten zuiden van Goutum heeft op dit moment de status van weidevogelkansgebied. De Hounspolder biedt elk jaar nestgelegenheid voor tientallen grutto's, tureluurs en kieviten met goede broedresultaten en is zodoende een belangrijke schakel in het weidevogelbeleid. Het College stelt voor om in de Omgevingsverordening de status van de Hounspolder te schrappen, met verwijzing naar gemaakte afspraken in het verleden over woningbouw rondom de Hounspolder. Het eindresultaat zal zijn dat deze belangrijke weidevogelbiotoop verloren gaat, wat een streep door de rekening is voor de Provinciale ambities op het gebied van het weidevogelbeleid.

Voorzitter, Het gaat hier om een bestuurlijk akkoord van 15 tot 20 jaar geleden. Waarom kan dat niet worden bijgesteld als gevolg van voortschrijdend inzicht? Daar is toch helemaal niets mis mee en dat gebeurt immers op allerlei beleidsvelden met enige regelmaat? Het is ook niet zo dat daarmee de woningbouwplannen in de Zuidlanden ernstig ontwricht worden. Het gaat hier enkel om het in acht nemen van een bufferstrook van maximaal 300 meter breed tussen de Hounspolder en de nieuwe woningbouw. Dat betekent dat deze strook niet kan worden benut voor woningbouw, maar in het totale grondareaal van de Zuidlanden is dat een relatief geringe aanpassing. Bovendien hebben er in de tijd meerdere planoptimalisaties plaatsgevonden met als insteek meer woningen dus meer opbrengsten, een vorm van compensatie voor bijvoorbeeld deze bufferstrook.

Bovendien wordt in het Coalitieakkoord van de gemeente Leeuwarden expliciet aandacht geschonken aan de bescherming van weidevogels. De Hounspolder blijft onbebouwd en binnen de vastgestelde stedenbouwkundige plannen wordt de bufferzone tussen De Hem en de Hounspolder vergroot en de bebouwing daarop aangepast, aldus het coalitieakkoord. De status van weidevogelparel is daarmee niet in strijd.

Daarom dient de Partij voor de Dieren, samen met de FNP, GrienLinks, de SP, D66 en Statenlid Wiersma een motie in voor het behoud van de Hounspolder als weidevogelparel. Deze motie behelst feitelijk niet meer dan een oproep om bij de verdere gebiedsontwikkeling van de Zuidlanden ook het belang van deze belangrijke weidevogelbiotoop in een breder afwegingsproces mee te nemen. Niets meer en niets minder. Dat past naadloos in de Provinciale weidevogelvisie en, zoals gezegd, ook in het nieuwe Coalitieakkoord van de gemeente Leeuwarden. Wie weet leidt dit hernieuwde pleidooi tot een herziene reactie van uw College op deze motie. Als mogelijke alternatieve route wil ik nog de suggestie doen om te bezien of besluitvorming over dit punt te koppelen is aan de behandeling van de evaluatie van het weidevogelbeleid dat binnenkort in de Staten wordt geagendeerd. Inhoudelijk gezien hoort dit onderwerp daar thuis en kan ook tevens worden meegenomen hoe en waar er is gecompenseerd, waardoor er een meer afgewogen besluit kan worden genomen. Ik ben benieuwd naar het antwoord van de gedeputeerde.

Tenslotte roepen we GS met een motie op het voorbeeld van de Provincies Noord-Brabant en Noord-Holland te volgen om dierlijke slachtoffers bij windturbines zoveel mogelijk te voorkomen.

Door de doelen van de energietransitie te koppelen aan biodiversiteitsdoelen is het mogelijk om bij plaatsing van windenergieturbines de schade voor natuur en milieu zo veel mogelijk te beperken en dus dierlijke slachtoffers zoveel mogelijk voorkomen moeten worden. Waarborging hiervan ontbreekt echter in de Omgevingsverordening 2022. Wij verzoeken daarom GS om in lijn met de provincies Noord-Brabant en Noord-Holland zo snel mogelijk, maar uiterlijk bij de volgende partiele herziening van de Omgevingsverordening, in de Omgevingsverordening te borgen dat bij windenergieprojecten preventieve maatregelen moeten worden getroffen om faunaslachtoffers te voorkomen.

Dank u voorzitter.