Inbreng Deltaplan Noord-Nederland

Inbreng Deltaplan Noord Nederland

Het Rijk en de regio zullen de komende tijd toewerken naar de afspraken voor het vervolgtraject van het Deltaplan Noord Nederland. Onder de regie van het Rijk wordt toegewerkt naar een startbeslissing voor de Lelylijn. Onze fractie is in beginsel voorstander van de Lelylijn, maar er zijn ook zorgen. Onder meer over de natuur, de inpassing in het landschap en de koppeling met massale woningbouw die hiermee gepaard lijkt te gaan. Wij zijn van mening dat deze koppeling losgelaten moet worden. Huizen bouwen is prima, maar dit moet wel passen bij wat Fryslân zelf wil en nodig heeft.

Op dit moment sluit de woningbouw slecht aan op de vraag die hiervoor is benoemd, zoals ook uit gegevens van het CBS blijkt. Er is sprake van scheefgroei tussen aanbod en vraag. Met name starters, jongeren en woningzoekenden met een lokale maatschappelijke of economische binding hebben vaak het nakijken. Gemeenten hebben geen incentive om op deze scheefgroei in te spelen. Het is juist andersom nu teruglopende middelen een extra prikkel zijn om voor de meer aantrekkelijke grote woningen te gaan in onderhandeling met de projectontwikkelaars. In de Fryslân Dok aflevering ‘Heilige huisjes’ hebben we onlangs kunnen zien hoe ook in Fryslân leegstand in de dorpen dreigt te ontstaan door speculanten die woningen opkopen als tweede woning, en door de nieuwbouw van relatief dure huizen, die voor grote groepen woningzoekenden onbereikbaar zijn. Als het College zich hierin herkent, kan de gedeputeerde dit knelpunt van scheefgroei meenemen aan de voorkant van de planontwikkeling en de onderhandelingen met het rijk?

Wat de woningbouw betreft is in deel A van het Deltaplan opgenomen dat er ruimte is voor de bouw van 220.000 woningen boven op de autonome groei, waarvan 45.000 in Fryslân. Deel B gaat uit van een extra impuls van 25.000 -75.000 woningen voor de 4 Noordelijke Provincies voor de langere termijn. Wordt daarmee ook expliciet afstand genomen van het eerdere bod? En in de commissie heeft de gedeputeerde aangegeven dat de Lelylijn in het regeerakkoord losgekoppeld lijkt te worden van de woningbouwopgave. Betekent dat dat de Lelylijn en de woningbouwopgave twee gescheiden trajecten worden?

Voorzitter, de Partij voor de Dieren is als het gaat om de mobiliteitsvraag voorstander van een kwantitatief en kwalitatief goed openbaar vervoer. Daarin past ook zeker een snelle verbinding als de Lelylijn met de Randstad. Maar niet ten koste van alles. Op basis van een integrale ontwikkelingsvisie, waarin ook ruimtevragers als woningbouw, natuur, landbouw, water en energie een plek krijgen, kunnen de juiste afwegingen worden gemaakt. Het gevaar bestaat dat we ons in de waan van de dag beperken tot de Lelylijn en de woonagenda. Als dat gaat gebeuren doen we iets niet goed.

De FNP roept in dit verband in een motie op om; “werom te gean nei de oarspronklike doelen: ekonomyske struktuerfersterking, de wentebouopjefte en it ferbetterjen fan de berikberens”. Ik snap deze motie en de intentie, maar naar mijn mening komt deze nu te vroeg. De Lelylijn maakt onderdeel uit van het Regeerakkoord en er is een indicatief budget van 3 miljard beschikbaar gesteld. Het zou zonde zijn deze gelden nu alweer te laten vrijvallen zonder er goed over nagedacht te hebben.

In combinatie met het ruimtelijke spoor moet naar mijn mening ook worden gestart met een cocreatieproces met participatie van gemeentebesturen, het Wetterskip, de overige stakeholders en de inwoners om een antwoord te krijgen op de vraag wat voor Provincie we over 25 tot 30 jaar willen zijn. Voordat deze stappen zijn gezet, dienen er naar mijn mening nog geen definitieve en onomkeerbare afspraken en besluiten worden genomen. De FNP motie “Democratische legitimaasje” kunnen wij dan ook steunen.

Voorzitter, tot zover mijn inbreng.