Inbreng bij Start­no­titie Mobi­li­teits­pro­gramma

Dank u wel voorzitter,

Tijdens de commissievergadering hield de heer Ettema van de ROCOV het pleidooi dat geld niet het uitgangspunt mag zijn bij het openbaar vervoer. Wij zijn het daar mee eens. Niet efficiency moet de norm zijn, maar een duurzaam, betaalbaar en toegankelijk OV.

Wij zien hier wel knelpunten voor de toekomst. Op dit moment zet de coronacrisis de haalbaarheid van duurzame bus-concessies voor emissievrije bussen onder druk. Daarnaast kan door de opkomst van de elektrische fiets de toekomst van de bus nog verder onder druk komen te staan. De elektrische fiets blijkt een aantrekkelijk, flexibel en duurzaam alternatief voor bussen die, grotendeels leeg, in lage frequenties en met vele omwegen, heen en weer rijden door dun bevolkte gebieden.

Wil de gedeputeerde in de uitwerking van de plannen ook dit mogelijke knelpunt voor de bus, namelijk de elektrische fiets meenemen?

Dan over de auto:

Voor de laadinfrastructuur is er een uitrolstrategie bepaald. Middels prognoses zijn de verwachte aantallen elektrische auto’s per gemeente in kaart gebracht en wordt er in Fryslân een gezamenlijke aanbesteding opgestart. Wij volgen dit met interesse. Voor de toekomst van duurzaam rijden is een goede laadpaalinfrastructuur van groot belang.

Gezien de nijpende financiële situatie van de Friese gemeenten is onze vraag: zijn gemeenten wel in staat om de kosten te dragen van verbeteringen ten behoeve van fiets en mobiliteit? Wat nieuwe hoofd- en snelfietsroutes betreft zullen vooral provincie en het rijk de kosten dragen, maar hoe zit het met de rest, zoals de laadpaleninfrastructuur?

Schat de gedeputeerde in dat de financiële problemen van Friese gemeenten duurzaamheidsdoelstellingen onder druk kan zetten of krijgen zij hiervoor geoormerkt geld van het Rijk?

Urgenda pleit al jaren voor de deelauto.

Hoewel de auto de dominante modaliteit blijft in het personenvervoer, heeft de éigen auto als statussymbool zijn langste tijd gehad, zo staat in het rapport Crisis creëert ruimte. De auto wordt steeds meer als een gebruiksgoed beschouwd, vooral onder jongeren die meer geïnteresseerd zijn in toegang tot (auto-)mobiliteit. Spotify your car is hier de trend. Autodelen kan enorme besparingen opleveren. Niet alleen op de (privé-)uitgaven voor het autobezit/-gebruik. Een auto delen is in de regel substantieel goedkoper dan een auto bezitten. Autodelen levert ook enorme besparingen: op de benodigde grondstoffen en op de ruimte die nodig is voor wegen en voor parkeerplaatsen.

Wil de gedeputeerde ook plannen opnemen om het gebruik van deelauto’s te stimuleren?

Volgens Urgenda wordt de transitie naar meer duurzame en flexibele vormen van mobiliteit ondersteund en versterkt door de voortgaande elektrificatie van met name het personenvervoer. Deze elektrificatie sluit goed aan op die andere grote duurzaamheidtransitie die zich momenteel voltrekt: de overgang naar een duurzame, decentrale energievoorziening. In combinatie met de juiste infrastructurele voorzieningen (o.a. oplaadpalen, slimme meters) kunnen elektrische voertuigen met hun aan elkaar gekoppelde accu’s namelijk voorzien in opslagcapaciteit voor decentrale energienetwerken.

Volgens energiewetenschapper Wouter Schram heb je geen kolencentrales meer nodig, als heel Nederland de batterijen van auto’s slim inzet om energie op te slaan. In Nederland bestaan deze systemen al. Koning Willem Alexander opende vorig jaar al het eerste wijknet met laadpalen in de wijk Lombok in Utrecht. Ik kan u desgewenst de link naar het artikel van 11 juli in Trouw over het promotieonderzoek van deze Wouter Schram wel toesturen.

Kan de gedeputeerde nagaan of soortgelijke wijknetten ook iets is voor Fryslân ?

Verduurzaming betekent ook investeren in bewustwording en gedragsverandering. We moeten wat dat betreft toch weer een beetje terug naar vroeger, toen het heel normaal was dat we alles deelden met elkaar. Die oude gewoonten moeten we weer herintroduceren. Bezit moet niet langer de maatstaf zijn.

Wij zouden graag zien dat Urgenda als stakeholder bij het integrale mobiliteitsbeleid wordt betrokken. In Gelderland is namelijk met behulp van Urgenda een aanpak opgesteld voor 55% reductie in 2030. In 2030 is het doel om het Gelders busvervoer emissie-loos te laten zijn en 35% van het totaal aantal verplaatsingen met de fiets te realiseren. In het plan is een uitgebreide aanpak voor duurzame mobiliteit opgenomen. Dat zier er heel aantrekkelijk uit.

Wil de gedeputeerde ook Urgenda als stakeholder betrekken bij het RMP?

Dank u wel

https://www.trouw.nl/duurzaamheid-natuur/met-elektrische-auto-s-maken-we-kolencentrales-al-snel-overbodig~b29104c5/