Opinie: denk bij kern­energie aan gene­raties na ons

Het klimaat verandert. De temperatuur op aarde stijgt. Dit komt door de toename van broeikasgassen in de lucht. De belangrijkste broeikasgassen zijn koolstofdioxide (CO2) en methaan (CH4). Deze gassen komen vooral vrij door het kappen van bomen, het gebruik van fossiele brandstoffen en de bio-industrie. Klimaatverandering heeft grote gevolgen voor mens, natuur en milieu. De Klimaatzaak, waarin de rechter de Nederlandse Staat op de vingers tikte, maakt duidelijk dat er drastische maatregelen nodig zijn om de klimaatdoelen te halen. Uitstel is onverantwoord. Wij zijn de eerste generatie die de gevolgen ziet van klimaatverandering en we zijn de laatste generatie die het tij nog kan keren.

De laatste tijd kom ik verscheidene berichten in de media tegen over kernenergie met als strekking dat we het niet redden zonder kernenergie. Voorstanders beschouwen kernenergie als veilig, duurzaam en noodzakelijk om klimaatverandering tegen te gaan. Inderdaad, bij de opwekking van elektriciteit in een kerncentrale ontstaat weinig milieubelasting. Maar bij de bouw van een kerncentrale en tijdens de winning en vervoer van de grondstof (uranium) worden wel fossiele grondstoffen verbruikt. Zo zorgt kernenergie toch voor een geringe uitstoot van CO2.

Elektriciteitsproductie in bestaande kerncentrales is goedkoop. Als grondstof is uranium relatief goedkoop en uranium komt over de hele wereld voor in rotsen, bodem en zeewater. Maar de bouw van een nieuwe kerncentrale kost miljarden euro’s. Ook de ontmanteling van centrales is erg duur. De opslagkosten moeten bovendien voor een groot deel betaald worden door de generaties na ons. Bovendien kunnen kerncentrales geschikt worden gemaakt voor de productie van kernwapens.

Duitsland betaalt energiebedrijven 2,4 miljard euro als compensatie voor het stoppen met kernenergie. Daarover is een akkoord gesloten. Bijna tien jaar geleden besloot de regering in Berlijn dat er een eind moet komen aan de opwekking van kernenergie in Duitsland. Waarom? Omdat in het Japanse Fukushima door een zeebeving en een tsunami in 2011 er een ernstige ramp met kernreactoren plaats vond. De kans op een ongeluk is klein, maar als er een ongeluk plaatsvindt dan zijn de nadelige gevolgen op de lange termijn door de verhoogde stralingsniveaus groot.

Het grootste nadeel van kernenergie is het radioactieve afval uit een centrale, maar ook het afval van uraniumwinning en het sloopafval van uraniumwinning na sluiting van een kerncentrale zijn radioactief. Radioactieve straling vormt een groot risico voor de gezondheid. Hoogactief radioactief afval blijft tienduizenden jaren straling afgeven en vormt zo een risico voor duizenden generaties na de onze.

De zevende generatie na ons

De Irokezen, een indianenvolk in Noord-Amerika, en de Maori in Nieuw-Zeeland hebben bij belangrijke beslissingen als uitgangspunt dat de gevolgen positief moeten zijn voor de zevende generatie die gaat komen. Filosoof en politicoloog Roman Krznaric zegt daarover: ,,We behandelen de toekomst als een stortplaats van ecologische schade en technologische risico’s.”

In zijn boek De goede voorouder bepleit Krznaric dat toekomstige generaties een stem zouden moeten krijgen bij de politieke beslissingen van nu. Nog nooit eerder in de geschiedenis van de mensheid hebben onze acties zo’n weerslag gehad op de toekomst. Maar aan toekomstige generaties wordt zelden gedacht als beslissingen worden genomen.

Anita Dijkstra woont in Franeker

Dit is een opiniestuk van Anita Dijkstra; ons commissielid, bestuurslid en eerste opvolger van ons Statenlid Menno Brouwer. Het is op 24-03-2021 gepubliceerd in het Friesch Dagblad:

Denk bij kernenergie aan generaties na ons (frieschdagblad.nl)