Inbreng bij Natuur in Fryslân haalbaar en betaalbaar (EHS)

Dank u wel, voorzitter.

Het doet mij denken aan een mislukte poging tot opvoeden. Kent u dat? Dat u uw kind zelf zijn of haar rotzooi op wil laten ruimen, maar dat het er de volgende dag nog ligt? En dan doet u het zelf maar. Of in dit geval: dan doen maatschappelijke organisaties maar een poging. Ik wil zeker niet zeggen dat onze fractie die poging niet waardeert, want dat doen we zeker wel. Maar wij hadden graag gezien dat de gedeputeerde zelf eerder de koe bij de horens had gevat.

Het lijkt er namelijk op dat we de natuuropgave nu gaan privatiseren. En met privatiseren gaat het in de regel zo dat de voorziening er uiteindelijk voor de burgers alleen maar duurder van wordt.

Hoelang zijn de maatschappelijke organisaties aan zet? Gaat deze aanpak door tot het jaar waarop de natuuropgave moet zijn behaald? En wat daarna? Wat gaat een en ander voor gevolgen hebben voor de jarenlang opgebouwde kennis en kunde op het provinciehuis?

Het initiatief van de maatschappelijke organisaties is bewonderenswaardig en willen we in beginsel graag steunen, maar we lopen een groot risico als we niet ook de mogelijkheid van onteigening achter de hand hebben.

Dat die optie volgens het college niet tot de mogelijkheden behoort, laat ons als fractie zien dat zij dit dossier niet serieus neemt en de hete aardappel liever naar een volgend college doorschuift. Zelfs al zou je het middel onteigening niet toepassen, het niet achter de hand hebben van dit middel maakt je vleugellam.

Daarover een vraag aan de gedeputeerde: wij kregen namelijk onlangs een brief over natuurontwikkeling bij Siegerswoude. Daar heeft een boer extra geld gekregen om te verhuizen. Kan de gedeputeerde aangeven of dit extra geld ook was uitgegeven wanneer de provincie de mogelijkheid van onteigening achter de hand had gehad?

En we zien nog een probleem. De LTO is om het zacht uit te drukken meestal niet pro-actief als het gaat om natuur. Wij willen daarom dat de natuurorganisaties in elk geval de leiding nemen bij optie 5. Het wordt hoog tijd om spijkers met koppen te slaan en niet nog eens een jaartje verder te modderen en dan nog geen resultaten hebben.

Wij willen het plan van de maatschappelijke organisaties sowieso eerst nog in de Staten voorgelegd krijgen om te kunnen bespreken en er over te besluiten.

Wij pleiten er verder voor dat de gebiedsprocessen die nu in de wacht zijn gezet vanaf vandaag weer gewoon door kunnen gaan. Bovendien maakt het afmaken van deze gebiedsprocessen, zoals wij hebben begrepen volledig onderdeel uit van de plannen van de maatschappelijke organisaties. Dus waarom zouden zij dan nog een half jaar moeten wachten? Dat frustreert alle positieve inzet en energie van alle betrokkenen.

Wij zijn het trouwens volledig eens met de fractie van de FNP dat de Vereniging van Biologische Boeren Fryslân en het Netwerk Grondig deelnemen aan de groep van maatschappelijke organisaties. Wij zijn zelfs onaangenaam verrast dat dit nog niet het geval was.

Hoe dan ook is duidelijk dat natuur ons wat gaat kosten.

In de Commissievergadering kondigde ik al aan een motie in te zullen dienen, waarmee we natuur waarderen als een kapitaalgoed dat bijdraagt aan de kwaliteit van de leefomgeving over een langjarige periode van 40-50 jaar. We kunnen een deel van de structurele ruimte benutten voor de financiering van het tekort op de natuur. De kapitaallasten, verband houdende met de investering, worden dan jaarlijks uitgesmeerd over de gehele looptijd. De jaarlijkse kapitaallasten komen dan als structurele last in de begroting. Met mijn motie verzoek ik Gedeputeerde Staten dit te doen en, als dat niet mogelijk blijkt, dit bij het Ministerie van Financiën en het Inter Provinciaal Overleg aan te kaarten en op die manier alsnog mogelijk te maken.

Daarnaast dienen we samen met de PvdA een tweede motie in. Wij vinden het namelijk belangrijk dat de initiatiefnemers van het Right to Challenge genoeg armslag hebben. Daarom vragen wij in deze motie GS om vanuit de VAR ruimte vrij te maken voor de aankoop en beheer conform scenario 4, indien uit de uitwerking van de Right to Challenge blijkt dat hier meer geld voor nodig is.

Rinie van der Zanden, Partij voor de Dieren

Lees de genoemde moties hier en hier na.