Inbreng bij start­no­titie Klimaat­ak­koord en ener­gie­pro­gramma

In de startnotitie wordt geschetst hoe het Energieprogramma er uit kan komen te zien en welke opties er zijn om sturing te geven aan de uitvoering van het Klimaatakkoord. Het provinciaal energiebeleid is versnipperd: het zit onder meer verwerkt in plannen voor veenweide, bossen, landbouw, water, natuur, verkeer en woningbouw. Met de startnotitie doet GS een voorstel om dit integraal aan te pakken. Wij vinden dat volop ingezet moet worden op het benutten van koppelkansen en zien dat in dit huidige voorstel onvoldoende terug.

Voor de sturing op de uitvoering van het klimaatakkoord worden in de startnotitie drie opties gegeven. Deze verschillen in de mate waarin op doelniveau tussen sectoren gekozen kan worden; beetje meer bij de ander, beetje minder bij de één.

GS stelt voor optie a: dat betekent het landelijk beleid en de landelijke voorstellen tot uitvoering van het klimaatakkoord volgen. Ook de Provinciale Commissie Landelijk Gebied PCLG adviseert dit.

De Partij voor de dieren is groot voorstander van een versnelling van de energietransitie. Wat ons betreft is Nederland zo snel mogelijk volledig energieneutraal en zetten we ook veel meer in op energieopwek- en besparing dan nu het geval is (bijvoorbeeld voorbeeld Denemarken. Dit land gaat uit van 70% CO2 reductie in 2030, wettelijk bindend). De urgentie is groot, zoals ik bij de behandeling van de RES ook al aangegeven heb, heeft de Partij voor de Dieren landelijk diverse aanpassingen voorgesteld om de Klimaatwet in lijn te brengen met de 1.5 graden doelstelling van het Parijsakkoord. En, zoals gezegd, opteren wij voor een doel van 50% energiebesparing in 2030.

Energiebesparing aan de basis ligt van de energietransitie. Energie die we niet gebruiken, we ook niet hoeven op te wekken. De totale opgave voor de transitie naar 100% duurzame bronnen wordt daarmee kleiner. Meer energiebesparing voorkomt ook onnodig veel ruimtegebruik voor energie-installaties. Het risico bestaat dat beperkingen in de netcapaciteit een vlotte energietransitie in de weg staan. Een versnelling in energiebesparing kan dit risico mitigeren. De huidige Friese doelstelling van 25% energiebesparing staat wat ons betreft niet in verhouding tot het principe Energiebesparing voor alles dat ook in het Bestuursakkoord is opgenomen

Ik heb daarom een motie opgesteld betreffende een inspanningsverplichting om een versnelling in de energiebesparing te bewerkstelligen, met het streven naar 50% energiebesparing voor 2030 t.o.v. 2010. De SP dient deze motie mee in.

Ook dienen wij de motie van GrienLinks mee in, om onder meer tot een concrete aanpak van energiebesparing te komen.

Daarbij dienen wij ook een motie in voor een hogere klimaatdoelstelling als uitgangspunt. Door de nieuwe Europese Klimaatwet zal het Rijk haar CO2 doelstelling dienen bij te stellen van 49% naar ten minste 55% CO2 reductie. Het lijkt ons passend dat de provincie, met de keuze voor optie a om aan te sluiten bij te landelijke doelstellingen, een voortrekkersrol op zich neemt en bij het opstellen van de notitie uitvoering klimaatakkoord en van het Energieprogramma te anticiperen op de bijgestelde landelijke doelstellingen. GrienLinks dient deze motie mee in.

Wij verzoeken GS daarom om bij het opstellen van het Energieprogramma en de notitie uitvoering klimaatakkoord de nieuwe EU doelstelling van 55% CO2 reductie als uitgangspunt te nemen en al in 2021 scenario’s te ontwikkelen om meer energiebesparing en energie-opwek te realiseren in lijn met de verwachte nieuwe landelijke doelstelling

Tot slot voorzitter;

Ik heb eerder vandaag gezegd dat een gecoördineerde aanpak van de klimaatcrisis en de biodiversiteitscrisis meerwaarde kan opleveren. Het rapport van de Natuur en Milieu Federaties biedt daarvoor nuttige handvaten met de lancering van het concept Energietuinen. Bijvoorbeeld nieuwe bossen bij windparken, aanleg van bosschages of natuurvriendelijke waterpartijen, inzaaien van kruidenrijk gras of extensief beheer. Ook in de landbouw zijn koppelkansen met Agri-PV. Vraag aan gedeputeerde Poepjes is of ze bereid is de suggestie van de Partij voor de Dieren te onderzoeken in hoeverre projecten op het gebied van Agri-PV en Energietuinen in het uitvoeringsprogramma kunnen worden opgenomen.

Voorzitter, dank u wel.